هرساله دانش آموزان زیادی در کنکور شرکت می‌کنند. یکی از مشکلاتی که دانش آموزان کنکوری با آن مواجه می‌شوند این است که نمی‌دانند هم‌زمان با مدرسه و درس‌های روزانه، چگونه برای کنکور نیز مطالعه کرده و آماده شوند. این مسئله، زمانی مهم‌تر می‌شود که بدانیم برخلاف دانش آموزان، سایر داوطلبان پشت‌کنکوری، از وقت و زمان بیشتری برای برنامه‌ریزی و مطالعه دروس خود برخوردارند.ادامه مطلب….
مسئله مطالعه برای کنکور، هم‌زمان با مدرسه، آن‌قدر مهم است که بعضی از دانش آموزان که عملکرد ضعیف‌تری دارند، چنان این مسئله را برای خود بزرگ و بغرنج می‌کنند که روحیه خود را از دست داده و دیگر نمی‌توانند آن‌گونه که باید برای کنکور مطالعه کنند. با توجه به آنچه گفته شد، در این مقاله تصمیم گرفته‌ایم با شما درباره نحوه مطالعه دانش آموزان، هم‌زمان با مدرسه صحبت کنیم. کارهایی که شما عزیزان باید برای یک مطالعه خوب و مفید انجام دهید شامل موارد زیر می‌شود:
۱- برنامه‌ریزی صحیح
یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین عوامل پیشرفت یا شکست در کنکور، برنامه‌ریزی است. ما بارها و بارها درباره اهمیت برنامه‌ریزی برای داوطلبان (حتی در انجام کارهای روزمره) صحبت کرده‌ایم. اهمیت برنامه‌ریزی برای دانش آموزان نیز همچون سایر داوطلبان بر کسی پوشیده نیست. شما دانش‌آموز عزیز کنکوری باید تلاش کنید تا یک برنامه صحیح و اصولی برای خود تنظیم نموده و طبق همان برنامه پیش بروید. به خاطر داشته باشید که اگر واقعاً به برنامه خود عمل کنید، حتماً نتیجه بسیار خوبی خواهید گرفت.
برای داشتن یک برنامه خوب کنکوری، چون شما عزیزان به مدرسه می‌روید و بخشی از وقت خود را در آنجا می‌گذرانید، باید به مدت‌زمان برنامه درسی خود که صرف مطالعه و آماده کردن تکالیف و درس‌هایتان می‌شود و زمان رفت‌وآمد به مدرسه یا کلاس‌های تقویتی و… توجه کنید. شما باید یک برنامه‌ریزی هفتگی داشته باشید و در این برنامه به ساعات مدرسه و نیز اوقاتی که باید هرروز برای تکالیف خود اختصاص دهید، توجه کنید؛ مثلاً اگر دانش‌آموز رشته ریاضی هستید و روزهای سه‌شنبه فیزیک دارید، مدت دو ساعت را برای انجام تکالیف و مطالعه درس‌های داده‌شده اختصاص دهید. به خاطر داشته باشید که مطالعه و آمادگی در دروس امسال، اهمیت زیادی برای کنکور شما نیز دارد؛ زیرا شما بامطالعه خوب و آمادگی کامل در این دروس، می‌توانید به تست‌های کنکور هم به‌خوبی پاسخ دهید.
نکته دیگری که شما عزیزان در برنامه‌ریزی باید در نظر بگیرید این است که حتماً به توان و انرژی خود نیز توجه کنید. یک برنامه‌ریزی خوب آن است که مبتنی بر واقعیات باشد؛ مثلاً چون دانش‌آموز هستید و فکر می‌کنید که باید ساعات بیشتری مطالعه کنید، از وقت استراحت و خواب خود نزنید. انجام این کار، علاوه بر اینکه باعث خستگی شما می‌شود، موجب می‌شود که کم‌کم از برنامه‌تان عقب‌مانده و دچار ناراحتی و استرس شوید.
۲- تلاش و پشتکار و انگیزه قوی شخصی
هرساله در کنکور، عده‌ای از دانش آموزان، موفق به کسب رتبه‌های عالی می‌شوند؛ پس رسیدن به این رتبه‌ها برای شما هم حتماً غیرممکن نیست و شما هم می‌توانید نتیجه و رتبه خوبی را در آزمون سراسری به دست بیاورید؛ اما لازمه کسب این نتیجه خوب، آن است که انگیزه و پشتکار و تلاش زیادی داشته باشید. حتماً هرروز و قبل از مدرسه رفتن یا مطالعه، به خود بگویید که موفق خواهید شد. مطمئن باشید که پیروز می‌شوید و به‌زودی موفقیت خود را جشن خواهید گرفت؛ سپس در طول روز و بدون فکر کردن به مسائل منفی، فقط با پشتکار و تلاش و انگیزه قوی درس بخوانید. یادتان باشد که اگر انگیزه و پشتکار داشته باشید، به اندازه داوطلبان پشت کنکور و حتی بیش از آن‌ها می‌توانید درس‌خوانده و موفق شوید.
۳- نظم در امور
یکی از مشکلاتی که برخی از دانش آموزان کنکوری با آن مواجه هستند، این است که به دلیل رفتن به مدرسه، انجام تکالیف روزانه و … نمی‌توانند خوب درس بخوانند؛ به عبارت دیگر، کنترل اوضاع برنامه درسی و وقت خود را از دست می‌دهند. شما عزیزان به‌راحتی می‌توانید بر این مشکل غلبه کنید و چاره این کار هم همان برقراری نظم در کارهایتان است. سعی کنید که خود را به داشتن برنامه و نظم خاص در انجام تکالیف روزمره، مثل رفتن به مدرسه، مطالعه دروس، خواب و استراحت، مقید کنید؛ به این ترتیب با برقراری نظم، جلوی هدر رفتن بخش زیادی از وقت شما گرفته خواهد شد.
۴- حمایت و پشتیبانی خانواده
خانواده، نقش بسیار مهمی در حمایت و پشتیبانی از کنکوری‌ها دارد. اعضای خانواده، بخصوص والدین، می‌توانند با راهنمایی‌های درست و اصولی خود، نقش مهمی در هدایت تحصیلی و آمادگی داوطلب داشته باشند. برای اینکه این موضوع تحقق یابد، یک‌سوی جریان رابطه، شما دانش آموزان عزیز هستید. سعی کنید هر وقت که با مشکلی مواجه می‌شوید، نیاز به آرامش یا هم‌فکری دارید یا احساس می‌کنید که مسئله‌ای در امور درسی (بخصوص کنکور) ذهن شما را به هم ریخته است، آن را با خانواده خود در میان بگذارید. اگر حتی پدر و مادرتان نتوانند بنا به دلایل مختلفی، مثل کم‌سواد یا بی‌سواد بودن یا داشتن مشغله زیاد، شما را دریابند، با خواهر و یا برادر خود، مشکلتان را در میان بگذارید. گاهی حتی اگر آن‌ها هم نتوانند کاری برای شما انجام دهند، همان صحبت کردن از مشکل هم باعث می‌شود تا شما احساس راحتی و آرامش کنید.
۵- با خودتان رقابت کنید
چون شما عزیزان هرروز با همکلاسی‌ها و هم دبیرستانی‌های خود در ارتباط هستید، ممکن است که بحث از کنکور، بیشتر از حد معمول در صحبت‌های روزمره شما وارد شود. این بحث‌ها هم می‌تواند مثبت و هم می‌تواند منفی باشد. جنبه مثبت آن بحث‌ها این است که می‌توانید در مدرسه یا حتی وقتی که در خانه هستید، به شکل تلفنی یا حضوری، باهم کلاسی‌های خود به مطالعه و رفع اشکال بپردازید. جنبه منفی آن بحث‌ها هم این است که ممکن است در این ارتباط‌ها افکار منفی یا گزارش‌های غلط و استرس برانگیزی از کنکور، میزان مطالعه بقیه داوطلبان، اطلاعات آن‌ها، رتبه سال‌های قبل و … رد و بدل شود و تأثیر منفی بر ذهن شما عزیزان گذارد.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که سعی کنید به سخنان منفی یا استرس برانگیز همکلاسی‌های خودتان توجه نکنید. به این موضوع اهمیت ندهید که چه کسی، چقدر مطالعه داشته است و شما در مقایسه با آن فرد چگونه هستید. باید بدانید که اولاً سطح هر داوطلب در دروس مختلف با یکدیگر فرق می‌کند؛ مثلاً ممکن است نیاز باشد تا شما درس زیست‌شناسی را زیاد مطالعه کنید، اما همکلاسی‌تان این درس را بسیار کمتر از شما بخواند؛ از طرف دیگر، ممکن است که شما در دروس عمومی قوی باشید و بتوانید با یک مطالعه سطحی، درصد خوبی را در این دروس به دست آورید. درمجموع، برنامه‌ریزی داوطلبان هم با یکدیگر تفاوت دارد؛ مثلاً طبق برنامه‌ریزی، ممکن است که شما در فصل دوم شیمی دو بوده و همکلاسی شما در فصل چهارم این درس باشد؛ اما این موضوع به آن معنی نیست که شما نتوانید این درس را تا زمان برگزاری کنکور به پایان برسانید؛ پس برای اینکه روزهای مدرسه و آمادگی برای کنکور را به‌خوبی سپری کنید، اصلاً اهمیت ندهید که دیگران چقدر مطالعه کرده یا در چه سطحی هستند؛ بلکه با خودتان رقابت کنید و خودتان را نسبت به هفته، ماه قبل یا دانسته‌های قبلی‌تان، بسنجید و ارزیابی کنید.
۶- اعتمادبه‌نفس داشته باشید
بسیاری از دانش آموزان، از آنجایی که برعکس سایر داوطلبان پشت کنکوری، کنکور را برای اولین بار تجربه می‌کنند، نگران هستند و با کوچک‌ترین موضوعی (مثلاً اشتباه زدن چند تست پیاپی یا ندانستن چند مطلب در یک درس) بلافاصله ناامید شده و احساس می‌کنند که در آزمون اصلی هم موفقیتی کسب نخواهند کرد.
در چنین شرایطی، مانند همه مدتی که می‌خواهید کنکور بدهید، داشتن اعتمادبه‌نفس، یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین مسائل است. همه داوطلبان، حتماً باید به خاطر داشته باشند که نتیجه نهایی هر داوطلب، فقط و فقط بعد از کنکور مشخص می‌شود و نه قبل از آن و بر اساس حدس و گمان؛ پس با داشتن یک اعتمادبه‌نفس قوی و بالا، به هدف خود فکر کنید و اجازه ندهید تا مشکلات کوچک یا سخنان ناامید و دلسردکننده دیگران، بر روند آمادگی شما در کنکور تأثیر منفی گذارد و باعث شکست شما گردد.
۷- کتاب درسی، مهم‌ترین مرجع کنکور
یکی از نگرانی‌هایی که بیشتر داوطلبان دانش‌آموز دارند، این است که در وقت کمتری که آنان نسبت به سایر داوطلبان پشت‌کنکوری دارند، نمی‌توانند کتاب‌های کمک‌درسی یا کتاب‌های تست زیادی را مطالعه کنند و به این خاطر احساس می‌کنند که از سایرین عقب خواهند ماند. باید اشاره‌کنیم که کتاب درسی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین مرجع همه سؤالات کنکور است و اگر شما عزیزان، این کتاب‌ها را به‌خوبی مطالعه کنید، به‌راحتی می‌توانید به سؤالات آزمون سراسری پاسخ داده و رتبه خوبی را کسب کنید؛ پس نگران وقت کم برای مطالعه و مطالعه نکردن کتاب‌های کمک آموزشی نباشید و تمرکز خود را فقط روی کتاب‌های درسی خود بگذارید. ضمناً برای تست‌زنی هم به سراغ تست‌های آزمون سراسری بروید.
۸- استفاده بهینه از کلاس درس
یکی از کارهای بسیار مهمی که شما دانش‌آموز داوطلب کنکور باید انجام دهید این است که در سر کلاس درس، همه حواس خود را روی درسی که معلم می‌دهد، متمرکز کنید. این موضوع، اهمیت زیادی دارد؛ زیرا چه بخواهید و چه نخواهید، بخشی از وقت شما در کلاس درس می‌گذرد. درواقع شما مجبور هستید که در کلاس حضورداشته باشید؛ پس خوب به صحبت‌های معلم خود گوش دهید تا همه‌چیز را به خاطر بسپارید. شاید مطالبی که معلم شما می‌گوید باعث شود تا شما وقت کمتری را به مطالعه مجدد آن درس اختصاص دهید و از طرف دیگر به تست‌های آن بحث در کنکور به‌خوبی پاسخ دهید. نکته دیگری که شما دانش آموزان عزیز باید به آن توجه داشته باشید، این است که علاوه بر تمرکز دقیق و کامل در کلاس درس، در حل مسائل و بحث‌ها فعال نیز باشید و با معلم خود همراهی کنید. انجام این کار باعث می‌شود تا بحث‌هایی که شما در آن شرکت می‌کنید، بیشتر در ذهنتان بماند و به‌خوبی در جلسه آزمون سراسری به خاطرتان آید.
۹- مدیریت خوب دروس پیش‌دانشگاهی
شما مجبورید که بخشی از زمان خود را به مطالعه دروس پیش‌دانشگاهی اختصاص دهید. یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید انجام دهید این است که با توجه به‌وقت و زمان و نیز میزان دانسته‌ها و اطلاعاتتان و نیز نقاط ضعف و قوتتان در هر درس، زمان مشخصی را به دروس پیش‌دانشگاهی و سال‌های قبل اختصاص دهید. به یاد داشته باشید که فقط و فقط این شما هستید که با توجه به شرایط درسی خود تصمیم بگیرید که چه زمانی، صرف مطالعه چه درسی شود. در هنگام مطالعه دروس پیش‌دانشگاهی، دقت کنید که هیچ مسئله مهمی را از قلم نیندازید و به‌گونه‌ای درس بخوانید که مجبور نباشید همه مطالب را دوباره به‌طور کامل بخوانید؛ بلکه مطالعه‌تان به‌گونه‌ای باید باشد که شما در مرحله بعد، فقط مطالب مهم را مرور نمایید. برای انجام این کار، زیر موارد مهم را خط بکشید، مطالب را خلاصه‌نویسی کنید و حتی به جدول‌ها و اشکال هم خوب دقت کنید.
۱۰- تفریح ممنوع
سال کنکور برای همه داوطلبان آزمون سراسری، ازجمله دانش آموزان عزیز، سال مهمی است. اصلی‌ترین و مهم‌ترین کاری که باید در این سال صورت گیرد، تدوین یک برنامه‌ریزی خوب برای موفقیت در کنکور است. شما دانش آموزان، چون مجبور هستید که بخشی از وقت خود را نیز به مدرسه و انجام تکالیف اختصاص دهید، سعی کنید که از انجام تفریحات متعدد و صرف وقت برای پرداختن به کارهای غیرضروری جلوگیری کنید. توجه داشته باشید که شما در سال‌های بعد وقت زیادی برای تفریح دارید و امسال را که سال کنکور شماست، فقط باید صرف مطالعه و آمادگی برای شرکت در این آزمون کنید.
با این همه، حتماً وقتی را در برنامه درسی نیز برای استراحت خود در نظر بگیرید و توجه داشته باشید که مغز شما به دلیل کار فکری گسترده، نیاز به استراحت و آرامش دارد؛ در غیر این صورت، نمی‌تواند مطالب خوانده شده را مرتب در خاطر نگه دارد؛ پس مثل برخی از داوطلبان، افراطی عمل نکنید که فقط به مطالعه فکر می‌کنند و از خواب و استراحت خود می‌زنند؛ بلکه تعادل داشته باشید و همه نکات را باهم رعایت کنید؛ در ضمن، شما عزیزان می‌توانید وقت کمی را هم به ورزش اختصاص دهید. ورزش می‌تواند توان ذهنی شما را برای یادگیری بالابرده و انرژی و نیروی جسمی شما را دوچندان نماید.
